Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Końskich - Świadczenia rodzicielskie

Świadczenie rodzicielskie przysługuje osobom, które ze względu na swój status zawodowy nie są uprawnione do otrzymywania zasiłku macierzyńskiego. Pomoc jest kierowana zatem głównie do studentów, rolników, osób zatrudnionych na podstawie umów cywilnoprawnych oraz bezrobotnych.
„Świadczenie rodzicielskie” wynosi 1 000 zł netto miesięcznie. Wniosek o przyznanie świadczenia należy złożyć w terminie do 3 miesięcy od urodzenia dziecka. Wówczas pomoc otrzymuje się z wyrównaniem do momentu urodzenia. Jeśli wniosek zostanie złożony po tym terminie prawo do świadczenia zostanie ustalone od miesiąca wpłynięcia wniosku.
Okres pobierania świadczenia rodzicielskiego uzależniony jest od ilości urodzonych podczas jednego porodu dzieci i wynosi:
1) 52 tygodnie – w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie, przysposobienia jednego dziecka lub objęcia opieką jednego dziecka;
2) 65 tygodni – w przypadku urodzenia bliźniąt;
3) 67 tygodni – w przypadku urodzenia trojaczków;
4) 69 tygodni – w przypadku urodzenia czworaczków;
5) 71 tygodni – w przypadku urodzenia pięcioraczków i więcej dzieci przy jednym porodzie.
Ważne! Świadczenie rodzicielskie przysługuje niezależnie od dochodu.
Świadczenie wliczane jest jednak do dochodu branego pod uwagę przy ubieganiu się o pozostałe świadczenia rodzinne np. zasiłek rodzinny, o zasiłki z pomocy społecznej czy świadczenia z funduszu alimentacyjnego.
Osoby uprawnione do otrzymania „Świadczenia rodzicielskiego” wymienia ustawa o świadczeniach rodzinnych. O świadczenie to mogą ubiegać się matka lub ojciec dziecka, a w określonych przypadkach rodzic adopcyjny, opiekun faktyczny, rodzina zastępcza (z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej). W pierwszej kolejności świadczenie przysługuje matce. Ojciec otrzyma pieniądze, jeżeli matka skróci okres pobierania świadczenia po wykorzystaniu co najmniej 14 tygodni od dnia urodzenia dziecka. Kolejnymi przypadkami, kiedy prawo do świadczenia może przejąć ojciec, jest śmierć matki lub porzucenie dziecka przez matkę.
Ze wsparcia nie mogą korzystać osoby otrzymujące zasiłek macierzyński.
Uwaga! Jeżeli jedno z rodziców otrzymuje zasiłek macierzyński, drugi nie otrzyma świadczenia rodzicielskiego.

Dnia 19 marca 2025 r. weszły w życie przepisy ustawy z dnia 6 grudnia 2024 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz. 2024 poz. 1871). Ustawa wprowadziła dodatkowy uzupełniający urlop macierzyński do 8 tygodni lub do 15 tygodni – w zależności od okresu hospitalizacji i tygodnia ciąży, w którym urodzi się dziecko, lub jego masy urodzeniowej. Konsekwencją zmian dokonanych w kodeksie pracy oraz w przepisach regulujących przysługiwanie zasiłku macierzyńskiego jest również zmiana w ustawie o świadczeniach rodzinnych dotycząca świadczenia rodzicielskiego.

W  art. 17c ustawy o świadczeniach rodzinnych, po ust. 3, dodano  ust. 3a–3f w brzmieniu:

„3a. W przypadku urodzenia dziecka:

1) przed ukończeniem 28. tygodnia ciąży lub z masą urodzeniową nie większą niż 1000 g okresy, o których mowa w ust. 3, ulegają wydłużeniu o tydzień za każdy tydzień pobytu dziecka w szpitalu do upływu 15. tygodnia po porodzie;

2) po ukończeniu 28. tygodnia ciąży i przed ukończeniem 37. tygodnia ciąży i z masą urodzeniową większą niż 1000 g okresy, o których mowa w ust. 3, ulegają wydłużeniu o tydzień za każdy tydzień pobytu dziecka w szpitalu do upływu 8. tygodnia po porodzie;

3) po ukończeniu 37. tygodnia ciąży i jego pobytu w szpitalu, pod warunkiem że pobyt dziecka w szpitalu po  porodzie będzie wynosił co najmniej 2 kolejne dni, przy czym pierwszy z tych dni będzie przypadał w okresie od 5. do 28. dnia po porodzie, okresy, o których mowa w ust. 3, ulegają wydłużeniu o tydzień za każdy tydzień pobytu dziecka w szpitalu w okresie od 5. dnia do upływu 8. tygodnia po porodzie.

3b. Okres wydłużenia, o którym mowa w ust. 3a, potwierdza się na podstawie zaświadczenia wydanego przez szpital, w którym przebywało dziecko. Zaświadczenie zawiera informacje o okresie pobytu dziecka w szpitalu oraz o urodzeniu dziecka:

1) przed ukończeniem 28. tygodnia ciąży lub z masą urodzeniową nie większą niż 1000 g;

2) po ukończeniu 28. tygodnia ciąży i przed ukończeniem 37. tygodnia ciąży i z masą urodzeniową większą niż 1000 g;

3) po ukończeniu 37. tygodnia ciąży.

3c. W przypadku urodzenia więcej niż jednego dziecka przy jednym porodzie przy ustalaniu prawa do wydłużenia okresu przysługiwania świadczenia rodzicielskiego na zasadach określonych w ust. 3a należy uwzględnić wagę dziecka o najniższej masie urodzeniowej oraz okres pobytu w szpitalu dziecka najdłużej hospitalizowanego.

3d. Przy ustalaniu prawa do wydłużenia okresu przysługiwania świadczenia rodzicielskiego na zasadach  określonych w ust. 3a okresy pobytu dziecka w szpitalu do upływu odpowiednio 8. albo 15. tygodnia po porodzie sumuje się. Niepełny tydzień zaokrągla się w górę do pełnego tygodnia.

3e. Ustalenie prawa do wydłużenia okresu przysługiwania świadczenia rodzicielskiego na zasadach określonych w ust. 3a–3d następuje jednorazowo na wniosek osoby uprawnionej złożony najpóźniej do ostatniego dnia miesiąca następującego po upływie okresów, o których mowa w ust. 3.

3f. Osoba, o której mowa w ust. 1 pkt 2–4, ma prawo do wydłużenia okresu przysługiwania świadczenia rodzicielskiego na zasadach określonych w ust. 3a, jeżeli pobyt dziecka w szpitalu miał miejsce odpowiednio po objęciu dziecka opieką lub po przysposobieniu dziecka.”

Natomiast w art. 17c w ust. 9 pkt 1 określono, że świadczenie rodzicielskie nie będzie przysługiwać także w przypadku, gdy co najmniej jeden z rodziców dziecka lub osoba, o której mowa w ust. 1 pkt 2 lub 3, otrzymuje zasiłek macierzyński za okres uzupełniającego urlopu macierzyńskiego.

Ponadto w art. 29 ust.1 ww. ustawy z dnia 6 grudnia 2024 r. dodano przepisy przejściowe zgodnie, z którymi nowe brzmienie art. 17c ustawy stosuje się także do osoby, która w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy (tj. 19 marca 2025 r.) jest uprawniona do otrzymywania świadczenia rodzicielskiego lub otrzymuje świadczenie rodzicielskie.  W takim przypadku prawo do świadczenia rodzicielskiego ustala się na wniosek osoby uprawnionej do otrzymywania świadczenia rodzicielskiego lub otrzymującej świadczenie rodzicielskie złożony nie później niż do ostatniego dnia miesiąca następującego po upływie okresów, o których mowa w art. 17c ust. 3 ustawy o świadczeniach rodzinnych.

Podsumowując będą 4 przypadki wydłużenia świadczenia rodzicielskiego za okres pobytu dziecka w szpitalu po urodzeniu:

1. Wcześniak urodzony przed ukończeniem 28 tygodnia ciąży – wydłużenie do 15 tygodni za każdy tydzień pobytu w szpitalu po porodzie,
2. Wcześniak urodzony po ukończeniu 28 tygodniu ciąży a przed ukończeniem 37 tygodnia ciąży z masą urodzeniową większą niż 1000 g – wydłużenie do 8 tygodni za każdy tydzień pobytu w szpitalu po porodzie,
3. Dziecko urodzone zarówno przed terminem (w dowolnym okresie ciąży) jak i terminowo (tj. po 37 tygodniu ciąży) ale z masą urodzeniową nie wyższą niż 1000 g - wydłużenie do 15 tygodni za każdy tydzień pobytu w szpitalu po porodzie,
4. Dziecko urodzone terminowo (tj. po ukończeniu 37 tygodnia ciąży) i z masą urodzeniową większą niż 1000 g – wydłużenie do 8 tygodni za każdy tydzień pobytu w szpitalu pod warunkiem, że od 5 dnia po porodzie do 28 dnia po porodzie będzie miał miejsce pobyt w szpitalu trwający co najmniej 2 kolejne dni.

Warunkiem uzyskania prawa do świadczenia rodzicielskiego jest złożenie wniosku o przyznanie tego świadczenia, a ponadto załączenie :
1. Z tytułu objęcia dziecka opieką przez opiekuna faktycznego - oświadczenia o dacie objęcia dziecka opieką oraz zaświadczenia sądu opiekuńczego lub ośrodka adopcyjnego o prowadzonym postępowaniu sądowym w sprawie o przysposobienie dziecka ze wskazaniem daty wystąpienia o przysposobienie dziecka i daty urodzenia dziecka,
2. Z tytułu przysposobienia - prawomocnego orzeczenie sądu rodzinnego stwierdzającego przysposobienie dziecka oraz dokumentu potwierdzającego wiek dziecka,
3. Z tytułu przyjęcia dziecka na wychowanie w ramach rodziny zastępczej niezawodowej - prawomocnego orzeczenie sądu opiekuńczego o umieszczeniu dziecka w rodzinie zastępczej albo umowę cywilnoprawną zawartą pomiędzy rodziną zastępczą a starostą oraz dokumentu potwierdzającego wiek dziecka,
4. Inne dokumenty, w tym oświadczenia niezbędne do ustalenia prawa do świadczenia rodzicielskiego.

Podstawa prawna:
1. Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego.
2. Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych.
3. Rozporządzenie Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z dnia 6 lipca 2023 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o przyznanie świadczeń rodzinnych oraz zakresu informacji, jakie mają być zawarte we wniosku i oświadczeniach o ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych.